Als FIU-Nederland onderzoeken we meldingen van ongebruikelijke transacties. Die meldingen ontvangen we van instellingen die volgens de wet (de Wwft) meldingsplichtig zijn. Voorbeelden zijn casino’s, accountants, banken, betaaldienstverleners, advocaten en (ver)kopers van kunstvoorwerpen. Blijkt er na onderzoek inderdaad een vermoeden van witwassen, een misdrijf dat daaraan vooraf is gegaan, of terrorismefinanciering? Dan verklaren we de transactie verdacht. De melding en het dossier komen vervolgens beschikbaar in het politiesysteem voor de opsporingsdiensten.

Van waarde in verschillende onderzoeksfasen
De verdachte transacties van FIU-Nederland zijn van waarde in verschillende fasen van een onderzoek. Zo kunnen de verdachte transacties zelfs de aanleiding vormen van een strafrechtelijk onderzoek of een feitencomplex verrijken, en op die manier bijdragen aan het ontstaan van een redelijk vermoeden. Maar ook als een onderzoek al loopt, is het voor de opsporing mogelijk om tussentijds nieuwe verdachte transacties op te vragen of proactief te ontvangen.

Startschot van nieuw onderzoek
Een verdachte transactie vormt voor de opsporing soms het startschot van een nieuw onderzoek. De transactie richt dan de schijnwerpers op een nieuwe zaak. Een opsporingsdienst besluit (eventueel in afstemming met het Openbaar Ministerie) om wel of geen strafrechtelijk onderzoek te starten. Is dat wel het geval? Dan doet de opsporingsdienst verder onderzoek naar bijvoorbeeld de modus operandi, de geldstromen, het vermogen en bestedingsgedrag van de verdachten.

Aanvullend bewijs in lopende onderzoeken
Soms fungeert een verdachte transactie als aanvullend bewijs in een lopend onderzoek óf in een onderzoek dat de opsporing om andere redenen start. Een verdachte transactie is dan een puzzelstukje in het geheel.

• Bij aanvang van een nieuw onderzoek, gaat de opsporingsdienst in het politiesysteem vrijwel altijd na of er ook relevante verdachte transacties vanuit FIU-Nederland zijn over de verdachte(n) die zij in onderzoek hebben. Met deze informatie verrijkt de opsporing het eigen onderzoek.

• Bij een lopend onderzoek kan het onderzoeksteam van de opsporingsdienst vragen om automatische updates vanuit het politiesysteem die betrekking hebben op de verdachten. Updates over nieuwe verdachte transacties van FIU-Nederland horen daar ook bij. Op deze manier blijft het onderzoeksteam op de hoogte van actuele verdachte transacties, wat soms aanleiding kan zijn om bijvoorbeeld over een aanvullende periode transactiemutaties te (laten) vorderen bij banken.

FIU-Informatieverzoeken
Tot slot kunnen Nederlandse opsporingsdiensten ook zogenaamde FIU-informatieverzoeken doen bij FIU-Nederland. Hiermee is het mogelijk om ongebruikelijke transacties en relaties van een subject op te vragen. Ook kan de FIU-Nederland op basis van de informatieverzoeken van de opsporing een buitenlandse FIU bevragen, bijvoorbeeld om vermogen in het buitenland te traceren. Als die gegevens aanleiding geven voor verder onderzoek, kan de opsporing aan de hand daarvan via rechtshulpverzoeken verder bewijs gaan verzamelen, beslag laten leggen of aanhoudingen laten verrichten in het buitenland.