FIU’er in de kijker….Linda
Een financiële inlichtingen eenheid, wat gebeurt daar eigenlijk? Wat voor soort mensen werken er, hoe ziet hun werk eruit en wat levert dat op? In de rubriek “FIU’er in de kijker” geeft een medewerker van FIU-Nederland je een inkijkje in zijn of haar keuken. In deze aflevering vertelt Linda over haar onderzoekswerk naar corruptie.

Waarom werk je bij de FIU-Nederland?
‘Als jong meisje wist ik al dat ik in het veiligheidsdomein ging werken, ik wilde de wereld beter maken. Na mijn studie Safety en Securitymanagement ging ik bij een bank aan de slag en deed ik klantenonderzoek. Deze functie bij de FIU-Nederland was een logische vervolgstap. Financieel onderzoek klinkt misschien niet sexy en lijkt wellicht saai, maar dat is het helemaal niet. Drijfveer van bijna alle vormen van criminaliteit is het verdienen van geld. En wij kunnen dat blootleggen, hoe mooi is dat?!’
Jij houdt je bezig met meldingen van corruptie, speelt dat echt in Nederland?
‘Nederland is de laatste jaren helaas gezakt op de anticorruptie-index. We staan nog steeds in de top tien minst corrupte landen. Omkopen van de politie of andere ambtenaren is hier gelukkig niet ‘normaal’ zoals in sommige andere landen. Maar we zakken niet voor niets op de anticorruptie-index Het gebeurt namelijk wel degelijk, maar in Nederland gebeurt het meer ‘’onder de radar’’. Hier kunnen echter grote bedragen en gevolgen mee gemoeid zijn. Dus ook in Nederland is het van belang om corruptie te bestrijden.’
Wat houdt corruptie in?
‘Corruptie is er in twee soorten. Ambtelijke en niet-ambtelijke corruptie. Van het eerste geval is sprake als een medewerker van een overheidsorganisatie iets doet of juist niet doet, om daar persoonlijk beter van te worden. Niet-ambtelijke corruptie gaat over fraude, omkoping en andere vormen van machtsmisbruik in de private sector.’
Heb je een voorbeeld van niet-ambtelijke corruptie?
‘We geven ze voor het gemak even namen. Robert en Michiel kennen elkaar van de voetbal en zijn oude vrienden. Robert werkt bij een bedrijf dat een stuk grond verkoopt. Met die voorkennis in huis, richt Robert samen met Michiel een bedrijfje op om dat stuk grond te kopen. Omdat Robert vanuit zijn bedrijf verantwoordelijk is voor de verkoop, heeft hij een dikke vinger in de pap en kan hij druk uitoefenen. Hij zorgt ervoor dat het stuk grond voor een hele lage prijs wordt verkocht aan het bedrijfje dat hij met Michiel heeft, maar wat zijn werkgever uiteraard niet weet. Niet veel later verkopen Michiel en Robert het stuk grond vervolgens weer voor een veel hogere prijs om er zo lekker aan te verdienen. Dit is oneerlijk naar zowel de tweede koper, als naar de werkgever van Robert. Dit soort dingen gebeuren ook veel met het gunnen van grote contracten.’
Is corruptie strafbaar?
Corruptie is een verzamelterm en staat niet als zodanig in het wetboek van strafrecht. Omkoping wel. ‘Er gaan vaak verschillende strafbare feiten gepaard met omkoping. Denk hierbij aan valsheid in geschriften, het lekken en/of vervalsen van informatie danwel documentatie, het aannemen van giften in verschillende vormen zoals steekpenningen, kick-backs (beloning voor het gunnen van een contract of deal) of faciliterende betalingen.’
Wat doe jij met een melding over corruptie?
‘Dat ligt er een beetje aan wat er in de meldtekst staat. Meestal kijk ik eerst in onze eigen database, hebben we meer meldingen over deze (rechts)persoon? Een logische vervolgstap en een manier om aan meer context te komen is door een “artikel 17 vraag” te stellen. Daarmee mogen wij melders vragen om gegevens en inlichtingen. Oftewel mee informatie De facturen die ze hebben bijvoorbeeld, of een rekeningoverzicht om daarmee geldstromen te kunnen volgen. Een andere bron die handig is in mijn analyses zijn fiscale gegevens. Daarmee kan ik nagaan of een inkomen of vermogen verklaarbaar is en overeenkomt met de fiscale info die je ziet. Is er bijvoorbeeld een tegenpartij die in het buitenland, of zie ik geld naar het buitenland gaan, dan kan ik via de FIU in dat land een rekeningoverzichten opvragen om erachter te komen wat er gaande is. Ook kunnen we politiegegevens opvragen, dat levert uiteraard ook hele waardevolle informatie op voor onze analyses.
Linkjes naar andere personen bijvoorbeeld, dat kan heel relevant zijn.’
Waarom vind jij het belangrijk dat corruptie wordt gemeld?
‘Stel een agent lekt informatie naar criminelen, of een douanemedewerker die op het knopje drukt zodat de container met drugs doorgaat en niet gecontroleerd wordt. Dat schaadt de maatschappij, het vertrouwen in de overheid en helpt de criminelen. Niet-ambtelijke corruptie zorgt voor oneerlijke concurrentie tussen bedrijven en benadeeld mensen. Er wordt altijd iemand de dupe van. Zoals bijvoorbeeld milieu- en gezondheidseisen die niet nageleefd worden. Slechtere kwaliteit producten. Hogere prijzen. En soms gaat het ook gepaard met georganiseerde criminaliteit, of is het zelfs faciliterend voor georganiseerde misdaad. Corruptie is op straat echter niet makkelijk te zien. Maar in de financiële geldstromen kunnen de poortwachters en wij wel dingen herkennen, daarom zijn deze meldingen zo belangrijk.’
Wie melden corruptie?
‘Meldingen over corruptie kunnen van veel verschillende poortwachters komen. Maar er zijn twee meldergroepen die er uit springen als de sectoren van waaruit de meeste meldingen komen. Accountants melden met name niet-ambtelijke corruptie en banken meer over ambtelijke corruptie.’
Wanneer ben je trots?
‘Als ik merk dat mijn werk impact heeft, via wat voor een interventie dan ook. Of als je je eigen dossier terugziet op het nieuws, dan ben je wel even extra trots. Zo publiceerde de FIOD een nieuwsbericht over een aanhouding in een grote corruptiezaak, daar had ik aan gewerkt. Dat is het leuke aan ons werk; je ziet er echt de maatschappelijke thema’s in terugkomen en daar kun je iets aan bijdragen.’
Ook interessant
-
Storing meldportaal verholpen
-
Wist je dat… onze verdachte transacties waardevol zijn voor de opsporing?
Ongebruikelijke transacties die wij verdacht verklaren, komen beschikbaar voor de politie en andere opsporingsdiensten. Hoe helpen verdachte transacties hen in hun onderzoek?
-
Wist je dat....…we samenwerken met FIU’s over de hele wereld?